20 yıl araştırdılar… Microsoft’tan ihtilal üzere teknoloji! Tek çipte 8 kuantum biti

Microsoft Çarşamba günü birinci kuantum bilişim çipi Majorana 1’i duyurdu. Bu muvaffakiyet, şirketin bu alanda yaklaşık yirmi yıl süren araştırmalarının akabinde geldi, lakin Microsoft Majorana 1’i inşa etmenin, topolojik bir durum olarak isimlendirdiği büsbütün yeni bir husus durumu yaratmasını gerektirdiğini sav ediyor.

Microsoft’un kuantum çipi, yarı iletken olan indiyum arsenit ve muhteşem iletken olan alüminyum kullanarak sekiz topolojik kübit kullanıyor.

Şirket Çarşamba günü bir blogda yaptığı açıklamada “Egzotik parçacıkları ve bunlarla bağlı topolojik unsur durumlarını yaratmak için hakikat materyalleri geliştirmenin zorluğu, kuantum gayretlerinin birçoklarının öbür kübit cinslerine odaklanmasının nedenidir” dedi.

Şirket blogunda, topolojik maddeyi anlamak ve kuantum bilgisayar çipi oluşturmada işe yaramasını sağlamak için Microsoft’un gereçleri eksiksiz bir halde sıraya dizmek için atom atom püskürtmesi gerektiğini yazdı.

Microsoft teknik araştırmacısı Krysta Svore blogunda “İronik bir halde, kuantum bilgisayara gereksinim duymamızın nedeni de bu, zira bu gereçleri anlamak inanılmaz derecede sıkıntı. Ölçeklendirilmiş bir kuantum bilgisayarla, ölçeğin ötesinde yeni kuşak kuantum bilgisayarlar inşa etmek için daha da düzgün özelliklere sahip gereçleri kestirim edebileceğiz” dedi.

ZORLAYICI SIKINTILARI ÇÖZEBİLECEK

Teknoloji uzmanları kuantum bilgisayarların bir gün klasik bilgisayarlar için imkânsız olmasa da zorlayıcı olabilecek meseleleri verimli bir biçimde çözebileceğine inanıyor. Günümüz bilgisayarlarında açık ya da kapalı olabilen bitler kullanılırken, kuantum bilgisayarlarda tıpkı anda her iki durumda da çalışabilen kuantum bitleri ya da kübitler kullanılıyor.

Google ve IBM’in yanı sıra daha küçük şirketler olan IonQ ve Rigetti Computing de kuantum işlemciler geliştirdi.

Microsoft, özel yapay zeka çipi Maia 100 ile yapmayı planladığı üzere, müşterilerin Majorana 1 çipini şirketin Azure genel bulutu aracılığıyla kullanmasına müsaade vermeyecek. Bunun yerine Majorana 1, kapsamlı fizik araştırmalarının akabinde bir çip üzerinde bir milyon kübit gayesine gerçek atılmış bir adım oldu.

ÜRETİMİ ABD’DE YAPILIYOR

Microsoft, üretim için Taiwan Semiconductor ya da diğer bir şirkete güvenmek yerine Majorana 1’in bileşenlerini ABD’de kendisi üretiyor.

Microsoft’un lider yardımcılarından Jason Zander CNBC’ye yaptığı açıklamada “Ticari güvenilirlik hakkında konuşmaya başlamadan evvel birkaç yüz kübite ulaşmak istiyoruz” dedi.

Bu ortada şirket, Majorana 1’i kullanan araştırmalar için ulusal laboratuarlar ve üniversitelerle işbirliği yapacak.

ŞİRKET PAYLARI GÜÇLÜ YÜKSELDİ

Araştırmaya odaklanılmasına karşın, yatırımcılar kuantumdan büyülenmiş durumda. IonQ payları 2024 yılında yüzde 237, Rigetti ise yaklaşık yüzde 1.500 bedel kazandı. Bu iki şirket üçüncü çeyrekte toplam 14,8 milyon dolar gelir elde etti. Ocak ayında, Microsoft’un 2025’in “kuantuma hazır olma yılı” olduğunu ilan eden bir blog yazısı yayınlamasının akabinde daha fazla çıkar geldi.

Microsoft’un geliştiricilerin programlar ve algoritmalarla deneyler yapmasına imkan tanıyan Azure Quantum bulut hizmeti, IonQ ve Rigetti’nin çiplerine erişim sunuyor. Zander, bir Microsoft kuantum çipinin 2030’dan evvel Azure aracılığıyla kullanılabilir hale gelmesinin mümkün olduğunu söyledi. Zander “Bundan onlarca yıl uzakta olduğumuza dair pek çok spekülasyon var. Biz daha çok yıllar olduğuna inanıyoruz” dedi.

Kuantum bilişim, tek başına bir kategori olarak var olmak yerine Microsoft’un başka kısımlarını de güçlendirebilir. Örneğin, Microsoft’un 13 milyar doları aşan yıllık gelir oranına sahip yapay zeka işi var. Zander, kuantum bilgisayarların yapay zeka modellerini eğitmek için kullanılan dataları oluşturmak için kullanılabileceğini söyledi.

Zander “Artık ondan yeni bir molekül icat etmesini, yeni bir ilaç icat etmesini isteyebilirsiniz, daha evvel yapılması sahiden imkansız olan bir şey” sözünü kullandı.