Assos Antik Kenti Kazıları ve Önemli Buluntular

Antik Çağ’da “Troas” olarak bilinen bölgenin güney ucunda yer alan volkanik bir tepenin zirvesi ve yamaçlarını kapsayan alanda, Yunanistan’ın Midilli Adası’nın karşısında kurulan Assos Antik Kenti, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bu kadim kentte, ABD’li arkeologlar tarafından 1800’lü yıllarda gerçekleştirilen ilk kazılardan sonra, 1981 yılında Türk bilim insanları tarafından kazı çalışmalarına yeniden başlanmıştır. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Assos Antik Kenti Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Nurettin Arslan, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın desteğiyle ve İÇDAŞ’ın ana sponsorluğunda bu kazılara devam ettiklerini belirtmiştir.

2024 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından başlatılan Geleceğe Miras Projesi kapsamında Assos’ta en uzun kazı sezonunu tamamladıklarını ifade eden Arslan, kazı çalışmalarının aralık ayının sonuna kadar sürdüğünü vurgulamıştır. Bu süreçte, Assos’taki kazıların kentin çeşitli noktalarında yürütüldüğünü ve önemli buluntulara ulaşıldığını söylemiştir.

• Athena Tapınağı ve Erken Osmanlı Dönemi Hamamı: Kazı çalışmaları sırasında Athena tapınağında önemli buluntular elde edilmiştir. Akropoliste yürütülen araştırmalar neticesinde, caminin hemen arkasında erken Osmanlı dönemine ait küçük bir hamam keşfedilmiştir. Bu hamam, ‘cehennem’ adı verilen alttan ısıtma sistemleri ve suyun kullanımı gibi teknik özellikleri sayesinde, dönem mimarisinin anlaşılmasına büyük katkı sağlamaktadır.
• Hamamın Mimari Özellikleri: Ortaya çıkarılan hamam, erken Osmanlı mimarisi için küçük ama oldukça iyi korunmuş bir örnek olarak değerlendirilmektedir. Prof. Dr. Arslan, hamamdaki soyunma bölümünde bulunan bir mermer parçasının bilim dünyası açısından ayrı bir öneme sahip olduğunu belirtmiştir.
• Yazıtın Tarihsel Önemi: Bu mimari parçada milattan sonra 480 yılına tarihlenen bir yazıt bulunmaktadır. Yazıtta, vergilendirme ve mali yönetim, adli uygulamalar, kentsel ve kırsal düzenlemeler ile arazi mülkiyeti ve yönetimi konularında çok sayıda bilgi yer almaktadır. Yazıtın çözümleme süreci devam etmekte olup, tamamlandığında bilim dünyasına tanıtılacaktır.
• Hamamdaki Diğer Buluntular: Hamamdaki buluntular arasında birkaç tane 1. Murat dönemine ait sikke ve bazı seramik parçaları yer almaktadır. Hamamın yapım tekniği ise tipik olarak erken Osmanlı dönemi hamamını yansıtmaktadır. Bu nedenle, hamamın 1. Murat dönemine, yani 14. yüzyıla ait bir örnek olduğunu söylemek mümkündür.

Assos Antik Kenti’ndeki kazı çalışmaları, hem tarihsel hem de kültürel açıdan büyük bir öneme sahip olup, bu alandaki araştırmaların devam etmesi, geçmişin sırlarının gün yüzüne çıkarılması için büyük bir fırsat sunmaktadır.