Efes Antik Kenti’nde Yeni Gezi Rotası ve Restorasyon Çalışmaları

Efes Antik Kenti ve Artemis Tapınağı

Antik dünyanın yedi harikasından biri olan Artemis Tapınağı‘na ev sahipliği yapan Efes, tarih öncesi dönemlerden başlayarak Helenistik, Roma, Bizans, Beylikler ve Osmanlı dönemlerine ait izleriyle Anadolu’nun zengin tarihini gözler önüne seriyor. UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Efes Antik Kenti’nde, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “Geleceğe Miras Sonsuz Efes” projesi kapsamında yıl boyunca kazı ve restorasyon çalışmaları sürdürülüyor. Geçmişin en büyük turizm, ticaret ve liman kentlerinden biri olan Efes, 161 yıldır devam eden kazı çalışmalarıyla arkeoloji dünyasına önemli katkılarda bulunuyor. Antik kent, henüz tümüyle ortaya çıkarılmamış olmasına rağmen geçmişin izlerini günümüze taşıyan önemli bir merkez olarak ilgi çekiyor.

Yeni Gezi Rotası ve Düzenlemeler

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “Geleceğe Miras Sonsuz Efes” projesi çerçevesinde ören yerinde önemli düzenlemeler yapılıyor. Yeni ziyaret alanları ve gezi rotası değişikliklerini içeren bu çalışmaların Kasım 2025’te tamamlanması planlanıyor. Vedius Gimnazyumu’ndan başlayacak olan yeni rota, ziyaretçilere Efes Ören Yeri’ni daha önce hiç deneyimlemedikleri bir biçimde keşfetme fırsatı sunacak. Ziyaretçiler, Stadyum Caddesi’nden yürüyerek stadyumu görebilecek, kentin merkezi konumundaki antik tiyatrodan Liman Caddesi’nin görkemli sütunları arasından ilerleyerek Liman Hamamı gibi önemli yapıları yakından inceleyebilecekler.

“Geleceğe Miras Sonsuz Efes” projesi koordinatörü olan Dokuz Eylül Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serdar Aybek, yeni rotanın ziyaretçilere bambaşka bir deneyim sunacağını belirtiyor. Aybek, çalışmaların Stadyum Caddesi’nde yoğunlaştığını ve “Daha önce Efes’i ziyaret eden bir turist, artık çok daha farklı ve zengin bir gezi rotasıyla karşılaşacak” açıklamasında bulundu. Bu yeni rota sayesinde Efes’te daha önce pek bilinmeyen yeni bir alanın ziyaretçilere açılacağını vurgulayan Aybek, “Stadyum Caddesi’ndeki sütunlar ve zemin kaplamaları, dönemindeki dokusuyla gün yüzüne çıkarıldı. Yeni planlanan giriş noktasından kentin kalbine, antik tiyatro ve Liman Caddesi ile kesişen önemli bir destinasyon oluşturduk. Caddenin kot düzenlemeleri ve devrik haldeki sütunların ayağa kaldırılmasıyla bu alan daha da zenginleşecek” dedi.

Roma Hamamı Teknesi Bulundu

Yapılan çalışmalar sırasında, Roma hamamlarında kullanılan ve “labrum” olarak adlandırılan anıtsal bir tekne bulundu. Bu eserin, Efes’teki büyük hamamlardan birinde kullanıldığı ve sonradan bölgeye taşındığı düşünülüyor. Aybek, esere dair şu bilgileri paylaştı: “Labrum, özellikle Roma döneminde hamamların süs havuzu olarak kullanılıyordu. En güzel örneklerinden biri olan İmparator Nero’nun kullandığı labrum, Roma’daki Vatikan Müzesi’nde sergileniyor. Efes’teki bu eser, muhtemelen özgün yerinde değil çünkü kaidesi ve oturtulduğu zemine baktığımızda buraya sonradan taşındığını anlıyoruz. Uzmanların üzerinde yapacağı çalışmalarla bunu ilerleyen zaman içinde netleştirmeyi umuyoruz. Restorasyon çalışmaları tamamlandıktan sonra eseri ziyaretçilerimize sunmayı planlıyoruz.”