Dolar 36,2225
Euro 38,0047
Altın 3.352,91
BİST 9.877,59
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul 6°C
Yağmurlu
İstanbul
6°C
Yağmurlu
Pts 8°C
Sal 7°C
Çar 4°C
Per 3°C

Antarktika’nın Volkanik Aktiviteleri ve Küresel Isınmanın Etkileri

Antarktika’nın volkanik aktiviteleri, iklim değişikliği ve küresel ısınma üzerindeki etkileriyle birlikte inceleniyor. Bu yazıda, bu doğal süreçlerin çevresel sonuçları ve gelecekteki olası senaryolar ele alınıyor.

Antarktika’nın Volkanik Aktiviteleri ve Küresel Isınmanın Etkileri
15 Ocak 2025 08:36
119
A+
A-

Antarktika’nın Gizemli Yanardağları

Antarktika'nın Gizemli Yanardağları

Transantarktik Dağları, kıtanın doğu ve batı kısımlarını ayırırken, buradaki etkileyici volkanik yapılar da dikkat çekmektedir. Özellikle ünlü Erebus Dağı gibi büyük volkanlar öne çıksa da, Batı Antarktika’nın kıyılarında yer alan ve bazıları birkaç kilometre kalınlığındaki buz tabakalarının altında gizlenen daha az bilinen yanardağlar da vardır. Küresel ısınmanın etkisiyle eriyen bu buz tabakaları, yalnızca deniz seviyesinin yükselmesine neden olmakla kalmıyor, aynı zamanda yer altındaki kayaların üzerindeki baskıyı da azaltıyor.

Live Science‘da yer alan bir habere göre, bu durum, yerel volkanik aktivitelerde artışa yol açabilen başka bölgelerde de gözlemlenmiştir. Coonin ve ekibinin gerçekleştirdiği 4 bin bilgisayar simülasyonu, Antarktika’daki buz kaybının, gömülü yanardağların patlama sıklığını ve şiddetini artırabileceğini ortaya koymuştur. Buz tabakalarının erimesi, yer altındaki magmanın üzerindeki basıncı azaltarak, sıkışmış magmanın genişlemesine zemin hazırlamaktadır. Bu genişleme, magma odalarının duvarlarına daha fazla baskı uygulayarak patlamaların tetiklenmesine neden olabilir.

Ayrıca, bazı magma odaları, normalde magma içinde çözünmüş halde bulunan uçucu gazları barındırmaktadır. Buzun erimesiyle birlikte bu gazlar, soda şişesi açıldığında meydana gelen karbonatlaşma olayına benzer bir şekilde hızla dışarı çıkarak odadaki basıncı daha da artırmaktadır.

Buz altındaki yanardağların patlamalarının yüzeyde anında fark edilmemesi mümkündür; ancak bu durum, buz tabakasının üzerinde ciddi sonuçlar doğurabilir. Patlamalardan yayılan ısı, yüzeyin derinliklerindeki buzun erimesini hızlandırabilir ve üstteki buz tabakasını zayıflatabilir. Bu durum, yüzeyden gelen basıncın azalmasına ve yeni volkanik patlamalara yol açabilecek bir geri bildirim döngüsünü tetikleyebilir.

Bilim insanları, bu sürecin oldukça yavaş gerçekleştiğini ve yüzlerce yıl boyunca devam edebileceğini vurgulamaktadır. Ancak bu, insan kaynaklı küresel ısınmanın durdurulması durumunda bile geri bildirim döngüsünün devam edebileceği anlamına gelmektedir. Son buzul çağında, Antarktika’daki buz tabakası çok daha kalın bir yapıya sahipti ve bu basınç azaltma ile magma genişleme süreçlerinin geçmişteki volkanik patlamalara katkıda bulunmuş olabileceği düşünülmektedir.

Antarktika’daki bu potansiyel volkanik aktivite, yalnızca kıtanın ekosistemi için değil, aynı zamanda küresel deniz seviyeleri ve iklim üzerindeki etkileri nedeniyle de büyük bir öneme sahiptir.