Soylular için bâtın geçit olarak kullanılıyordu: Beyoğlu’ndaki ‘gizli tünel’in gizemi

İstiklal Caddesi’ndeki Rumeli Han, satılarak el değiştirdikten sonra 2017 yılında onarıma girdi. Yapılan çalışmaların akabinde hanın altındaki zımnî tünel keşfedildi. Tarihi dokusu bozulmadan yenilenen ve temizlenen 1894 üretimi tünel, yakın vakitte çeşitli etkinliklere mesken sahipliği yapacak.

SOYLULAR İÇİN ZIMNÎ GEÇİT OLARAK KULLANILIYORDU

Ragıp Efendi’nin yaptırdığı, başka iki han olan Anadolu Han ve Afrika Han ile ilişkili olan tünelin, geçmişte halk ortasına karışmak istemeyen soylu ve varlıklı şahıslar tarafından binalar ortasında geçiş yapmak için kullanıldığı biliniyor.

‘BURAYI ETKİNLİKLERDE KULLANMAYI DÜŞÜNÜYORUZ’

Rumeli Han’da tünel sorumlusu Hüseyin Yüksel, “Bu kültürel mirası yaparken Ragıp Paşa, bununla birlikte İstiklal Caddesi üzerindeki Anadolu ve Büyük Parmak ile Küçük Parmak Sokak ortasındaki Afrika Han’ı yapmıştır. Bu üç hanı, geçiş için tünellerini birbirine bağlamış. Afrika’dan gelen konuklar Afrika Han’da kalıyorlarmış. Anadolu Han’da da Anadolu yakasından gelen vatandaşlarımız, gerekse İran’dan gelenler kalıyorlarmış. Şirketimiz bu binayı aldıktan sonra bu binanın onarımı başladı. Bu binanın evvel paklığını yaptı. Burada tabi 140- 150 yıldır hor kullanılmış bina. Çöpler, kirlilikler vardı. Burada 100 kamyondan fazla moloz çıkarttık.

Buranın mevcut sıvılarını döktük, tekrar 1890’daki kullanılan gereçle aslına uygun olarak restore ettik. Onarım işi aşağı üst planlaması ile 2012’de başladı. Lakin süreçlere 2015’te başlandı. Birkaç yıldır sürüyor. Bina büsbütün bitmek üzere. Alman bir mimarın çalışması ile binanın özüne sadık kaldık biz de. En ufak bir müdahalemiz olmadı. Yalnızca bina paklığını yaptık. Vatandaşlara kısa vakitte açacağız tam olarak. Buradaki etkinliklerimiz, kitap stantları, fotoğraf standı, heykel standı, atölyeler olacak. Burayı çok farklı gayelerle kullanmayı düşünüyoruz. Her türlü konser ve öteki etkinlikler de için de kullanılacak” dedi.

‘İLK FIRSATTA BURAYA ÖĞRENCİLERİMLE BİRLİKTE GELMEK İSTİYORUM’

Tüneli gezmeye gelen İnci Yaman, öğrencileriyle de burayı ziyaret edeceğini belirterek, “Bir tarih öğretmeni olarak Taksim tünelde bulunan, Rumeli Han’da bulunan bu saklı geçidi görmek istedim. Günümüze kadar korunmuş, tarihi yapısı, tarihî dokusu korunmuş bütün olarak çok beğendik. Öteki vatandaşlarımıza da tavsiye ederim, gelip görmelerini isterim. O mirası yaşamalarını isterim. Osmanlı periyodunda saklı geçit olarak kullanılmış bir yer. O periyodun toplum içine karışmayan burjuva kesitinin bu tünellerden geçtiği söylenir, söz edilir.

Bu tarihi yapıyı görmek ismine da arkadaşlarımızla sömestr tatilimizi kıymetlendirmek ismine bu türlü hoş bir yere gelmek, tarihi mirasımızı gezmek, görmek istedik. Herkese tavsiye ederim. Halka açıldığı vakit büsbütün, öğrencilerle de burayı gezip görmek, onlarla da bu duyguyu, bu tarihi dokuyu, nüansı yaşamaları için gelmelerini isterim. O yüzden de birinci fırsatta buraya öğrencilerimle birlikte gelmek istiyorum” halinde konuştu.

‘TAŞLARIN HEPSİ TARİH KOKUYOR’

Tüneli gezen Serpil Kaya ise, “Arkadaşlar olarak gezip görebileceğimiz yerler arıyorduk. Burası da karşımıza çıktı Taksim Meydanı’nda, Rumeli Han diye hoş bir yer. Yalnızca alt geçidi ile ilgili Osmanlı padişah ve hanedanlarının bilinmeyen geçit olarak kullandığını öğrendik. Taşların hepsi tarih kokuyor sahiden. Üste çıktık orayı da gördük, tarihi yarımada görünüyor. Görünümü da çok hoş. Hoş kıymetlendirilebilir bir yer aslında. Dar bir alan ancak havadar da birebir vakitte, hoş organize edilmiş anladığım kadarıyla” sözlerini kullandı.