‘Tütün kullanımı pek çok kanser çeşidine davetiye çıkarıyor’

Doç. Dr. Emine Yıldırım, “Kanser ölümlerinin yüzde 30 kadarı tütün içmekten kaynaklanıyor. Tütünü alkolle birleştirmek kanser riskini artırıyor. Tütün içmek akciğer, özofagus (yemek borusu kanseri), mide, pankreas, mesane ve baş boyun kanserleri olmak üzere pek çok kanser tipi ile nedensel olarak alakalıdır. Obeziteden kaçınmak, sağlıklı beslenmek, spor yapmak, sigara ve alkol kullanmamak, sıhhat denetimlerini nizamlı olarak yaptırmak kanser riskini azaltmak için önemlidir” dedi.

‘YAŞAM MÜDDETİ UZUYOR, TARAMA PROGRAMLARINA RAHAT ULAŞILIYOR’

Günümüzde kanser görülme oranlarında artış olduğunu belirten Doç. Dr. Yıldırım, “Bu durum, büyük oranda risk faktörlerindeki artışa bağlı olsa da hayat müddetinin uzaması, hastaların teşhis almak için sıhhat hizmetine rahat ulaşabilmeleri ve tarama programları sayesinde erken teşhis alabilmeleri de kanser saptanma oranlarını etkilemektedir” diye konuştu.

‘OBEZİTE, DİYABET VE HAREKETSİZLİK, KANSERDE ARTIŞA NEDEN OLUYOR’

ABD’de yapılan çalışmalarda bu artışın sebeplerinin araştırıldığını kaydeden Doç. Dr. Yıldırım, “Araştırmalara göre, obezite ve diyabet, hareketsiz hayat şekli, beslenme alışkanlıklarında bozulma ve metabolik sendrom üzere ilgili komorbiditelerin (eşlik eden hastalıklar) artması kolorektal kanser, göğüs kanseri üzere pek çok kanser tiplerinde artışı da beraberinde getirmiştir” sözlerini kullandı.

Sigara kullanımının en kıymetli etkenlerin başında geldiğini vurgulayan Doç. Dr. Yıldırım, “Sigara kullanımı da son yıllarda artmıştır. Bilhassa Türkiye üzere gelişmekte olan ülkelerde sigara tüketimi her yıl artış göstermektedir. TÜİK datalarına nazaran, 15 yaş üstü sigara kullanım oranı yüzde 28.3’tür. Kanser ölümlerinin yüzde 30 kadarı tütün içmekten kaynaklanmaktadır. Tütünü alkolle birleştirmek, kanser riskini artırır. Yapılan birtakım araştırmalara nazaran, tütün içmek akciğer, özofagus (yemek borusu kanseri), mide, pankreas, mesane ve baş boyun kanserleri olmak üzere pek çok kanser tipi ile nedensel olarak bağlıdır. Ayrıyeten radyasyon, genetik yatkınlık, etraf kirliliği de riski artıran faktörlerdir. Hayat müddetinin artışı da kanserle müsabaka ihtimalini artırır” dedi.

‘ÖLÜMLERİN YÜZDE 35’İ DEĞİŞTİRİLEBİLİR RİSK FAKTÖRÜ KAYNAKLI’

Kanser oluşumunda hem genetik hem de çevresel faktörlerin kıymetli olduğunu tabir eden Doç. Dr. Yıldırım, “Ailesel ve kalıtsal olarak aktarılan kanser tipleri vardır. Ayrıyeten obezite, sıhhatsiz beslenme, sigara ve alkol tüketimi, sedanter (hareketsiz) hayat biçimi, radyasyon maruziyeti en değerli risk faktörleri ortasında sayılmaktadır. DSÖ araştırmasına nazaran, dünya genelinde kanserden kaynaklanan ölümlerin yüzde 35’i sigara ve alkol tüketimi de dahil olmak üzere hayat şekli, enfeksiyonlar, parazitler, ultraviyole ışığa maruz kalma ve ultraviyole radyasyon yayan aygıtlarla bronzlaşma, diyet ve iyonlaştırıcı radyasyona maruz kalma üzere potansiyel olarak değiştirilebilir risk faktörlerinden kaynaklanmaktadır” diye konuştu.

‘MEME KANSERİ 8 BAYANDAN 1’İNİ ETKİLİYOR’

Doç. Dr. Emine Yıldırım, “Meme kanserinin 8 bayandan 1’ini etkilediğini bilmekteyiz. 40 yaş üstü bayanlara tarama hedefli yapılan mamografi sayesinde hastalar şimdi kanser fark edilemeyecek kadar küçükken teşhis alabilir. Ya da gaitada bilinmeyen kan saptanan hastalara yahut 50 yaş üstü tarama hedefli yapılan kolonoskopik incelemeler sayesinde kalın bağırsak kanserleri erken periyotta teşhis alabilir” tabirlerini kullandı.

‘KANSERDE RİSK AZALTILABİLİR’

Kanserin önlenebileceği biçimindeki telaffuzun çok argümanlı olacağını belirten Doç. Dr. Emine Yıldırım, “Kanseri önlemek değil lakin riski azaltmak mümkündür. Obeziteden kaçınmak, sağlıklı beslenmek, spor yapmak, sigara ve alkol kullanmamak, sıhhat denetimlerini nizamlı olarak yaptırmak kanser riskini azaltmak için önemlidir” dedi.

HPV aşısının rahim ağzı kanserine karşı esirgeyici olduğunun bilindiğini kaydeden Doç. Dr. Yıldırım, “Hepatit B aşısı ile hepatit B’ye karşı koruyuculuk sağlayıp buna bağlı siroz ve karaciğer kanserinden korunmaya imkan verir. Ayrıyeten güneşten korunmak cilt kanserine yakalanma riskini azaltır. Tarama programları sayesinde de kanser öncüsü lezyonlar tanınıp korunma sağlanabilir. Örneğin kolonoskopi ile kanser öncüsü lezyonlar olan polipler erken tanınıp alınarak kanser gelişimi engellenebilir” diye konuştu.

‘MAMOGRAFİ, TEDAVİDE MUVAFFAKİYET BAHTINI ARTIRIYOR’

Kanserde erken teşhisin kıymetinin altını çizen Doç. Dr. Yıldırım, “Günümüzde artık kanserler de pek çok durumda tedavi edilebilir bir hastalıktır. Bilhassa de erken teşhis alan kanserlerde muvaffakiyet oranları çok daha yüksektir. Bunu bir örnekle açıklarsak tarama programlarından olan mamografi sayesinde erken teşhis alan bir göğüs kanseri hastasında tedavi başarısı yüzde 99’lara varmaktadır. Şayet kanser erken evrede teşhis alırsa uygulanacak tedavi de daha az agresif olur. Böylelikle hastalıkla baş etmek daha az yıpratııcı hale gelir” sözlerini kullandı.