Yeni araştırma: Kanser riski doğmadan belirlenebilir

Araştırmacılar, epigenetik düzenekler üzerinde çalışarak, genlerin nasıl programlandığını ve bu süreçlerin kanser riskini nasıl etkilediğini inceledi. Bilhassa TRIM28 proteini, genlerin açılıp kapanmasını denetim eden bir epigenetik faktör olarak dikkat çekti.

Çalışmada genetik olarak modifiye edilmiş fareler kullanıldı ve bu farelerde iki farklı epigenetik durum tespit edildi. Bu gen programlama modellerinin gücü, farelerin ilerleyen yaşlarda kansere yakalanma riskini direkt etkiledi.

Araştırmacılar, genetik olarak birebir olan farelerin bile farklı gelişim süreçlerinden geçebildiğini ve bunun kanser riskini değiştirdiğini vurguladı. Lakin, bu epigenetik değişikliklere neyin neden olduğu şimdi kesin olarak bilinmiyor.

Araştırma, yalnızca kanser riskinin değil, tıpkı vakitte hangi çeşit kanserin gelişeceğinin de epigenetik durumla ilişkili olduğunu ortaya koydu.

• Düşük riskli epigenetik durumda gelişen kanserler daha çok lösemi yahut lenfoma üzere sıvı tümörler oldu.
• Yüksek riskli epigenetik durumda ise akciğer yahut prostat kanseri üzere katı tümörler daha sık görüldü.

Bu bulgu, epigenetik düzeneklerin kanserin cinsini de etkileyebileceğini gösteriyor.

Araştırmacılar, bu epigenetik farklılıkların rastgele mi oluştuğu, yoksa dış etkenlerden mi kaynaklandığı konusunda kesin bir sonuca ulaşamadı. Lakin, daha evvel yapılan birtakım çalışmalar, anne karnında alkol yahut toksinlere maruz kalmanın ilerleyen yaşlarda kanser riskini artırabileceğini göstermişti.

Van Andel Enstitüsü Epigenetik Merkezi Yöneticisi J. Andrew Pospisilik, “Çoğu kanserin genetik mutasyonlarla kontaklı olduğu düşünülüyor ve bu yüzden gelişim sürecinin kanser riskini nasıl şekillendirdiğine pek odaklanılmadı. Lakin bu araştırma bu anlayışı değiştiriyor” dedi.

Bu yeni bulgular, kanserin temel nedenlerine dair orijinal bir araştırma alanı açabilir. Epigenetik sistemlerin daha yeterli anlaşılması, kanser teşhisi ve tedavisinde yeni yaklaşımlar geliştirilmesine yardımcı olabilir.

Van Andel Enstitüsü’nden Ilaria Panzeri, “Herkesin kansere yakalanma ihtimali farklıdır, fakat bunu sadece ‘kötü şans’ olarak değerlendiremeyiz” dedi. “Kötü bahtı tedavi edemezsiniz, lakin epigenetik sistemleri amaç alarak kanser tedavisi geliştirebilirsiniz.”